ŠPD “Unsko-sanske šume” d.o.o Bosanska Krupa među ovdašnjim šumarima slovi kao najorganizovanije preduzeća šumarstva u BiH. U odnosu na druga šumarska preduzeća, Unsko-sanske šume imaju i određenu crtu specifičnosti u svom radu i organizaciji. Jedna od tih specifičnosti ŠPD-a je korištenje naprednih tehnologija u svom radu i poslovanju, poput šumskih šumskih žičara koje su u Unsko-sanskim šumama prisutne već jednu deceniju. 
Jedan od razloga uvođenja žičara je nepovoljna konfiguracija terena u nekim odjelima gdje je troškovno i okolišno neprihvatljiva izgradnja šumskog puta. Drugi razlog je ekološke prirode s obzirom da se upotrebom žičare manje oštećuju sastojine u odnosu na postupke kod kojih se privlačenje drveta odvija vozilima i kretanjima po tlu. Upotreba šumskih žičara olakšava rad na iznošenju drvnih sortimenata i doprinosi obnovi šumskog fonda.
Najveća prednost eksploatacije šuma korištenjem šumskih žičara je da se reducira čak 80 posto štete na tlu, stablima i mladoj šumi koja nastaje tradicionalnim načinom eksploatacije. Zračni transport po žici je jedna od modernih i ekoloških metoda iskorištavanja drveta koja, između ostalog, štedi šumsko tlo od kompresije i abrazije.
Pionir rada žičarom u Unsko-sanskim šumama bila je firma „Budo-Export“ d.o.o Žepče koja je još 2005. godine uspješno vršila iznos drvnih sortimenata u rejonu Bjelavskih uvala kojima gospodari Pogon gospodarenja za općinu Bosanska Krupa. Nakon preduzeća „Budo-Export“ šumske žičare nabavile su i firme „Jela-Grmeč“ d.o.o Bosanska Krupa i „ÄŒelebija“ d.o.o Sanski Most, koje su dugogodišnji vršioci usluga sječe, izvoza i iznosa drvnih sortimenata u ŠPD “Unsko-sanske šume” d.o.o Bosanska Krupa.
Iako su šumske žičare svoju primjenu u alpskim i zemljama Sjeverne Amerike našle prije gotovo sto godina, a u Unsko-sanskim šumama prije jedne decenije, njihova primjena u Bosni i Hercegovini i dalje je nedovoljna. Uzrok tome je relativno visoka nabavna cijena žičare, viši troškovi iznošenja drveta, potreba za izvježbanom i usaglašenom grupom radnika, ali i tradicija privlačenja drveta u brdsko-planinskim prebornim šumama, koja su zasnovana na gradnji puteva, te vuči šumskim traktorima i animalom. Uprkos ovim nepovoljnostima, upotreba šumskih žičara u BiH u skorijoj budućnosti trebala bi biti izraženija, s obzirom da je Javno preduzeće „Bosanskohercegovačke šume“ sredinom juna ove godine dobilo dvije kompletne žičare s traktorima koje služe za eksploataciju i prikupljanje drveća s teško pristupačnih i nedostupnih terena, čime štite i doprinose održivoj obnovi šumskog fonda. Žičare su donacija vlade Republike ÄŒeške, koja je realizirana u okviru Projekta ‘Uvođenje sistema šumskih žičara za eksploataciju i prikupljanje drveta u BiH’.
Last modified: 06. 03. 2024.
